Waarom 'A'? Waarom '4'?
Ik heb mij meer dan eens afgevraagd waarom een A4-tje toch de afmeting 29,7 centimeter x 21,0 centimeter had. Waarom niet gewoon 30,0 centimeter x 21,0 centimeter? Of mijn part iets heel anders? Hoe komen ze er een hemelsnaam bij om een dergelijk gek formaat te nemen? ‘Een A4-tje’ is een begrip in Nederland wat synoniem staat voor een standaard stuk papier, maar waarom ‘A’ en waarom ‘4’?
Alfabet
De ‘A’ in ‘A4’ staat voor de serie waartoe een stuk papier van een bepaalde afmeting behoort. Naast A-formaten, heb je namelijk ook nog B-, C-, D-, E- en Z-formaten. De verhoudingen tussen de lengte en de breedte zijde zijn in veel gevallen hetzelfde en wijkt enkel de basis-afmeting af.
A-formaat
Bij de A-formaten is het zo dat formaat A0 als basisafmeting geldt (1,189 meter x 0,841 meter). De oppervlakte van A0 is exact 1 vierkante meter in de verhouding √2:1. Vervolgens is het zo dat ieder volgend formaat exact de helft van de oppervlakte heeft van de vorige.
- A0 = 1 vierkante meter
- A1 = 0,5 vierkante meter
- A2 = 0,25 vierkante meter
- A3 = 0,125 vierkante meter
- A4 = 0,0675 vierkante meter
- etc.
-> 16 A4-tjes hebben dus de oppervlakte van exact 1 vierkante meter.
'4'
De ‘4’ in ‘A4’ is vrij eenvoudig te verklaren. Dit staat namelijk gelijk aan het aantal vouwen dat je moet maken vanuit de basis-afmeting (A0) om tot dit formaat uit te komen. Vouw je een A0 paper vier keer, dan houdt je het formaat A4 over.
B-formaat
Voor B-formaten geldt hetzelfde als voor A-formaten. De verhouding tussen de lengte en breedte is √2:1. Het verschil zit achter in het feit dat bij B0 niet de oppervlakte gelijk is aan 1 vierkante meter, maar dat de breedte van het papier gelijk is aan 1 meter (t.o.v. 0,841 meter bij A0).
Overige formaten
Formaten als C, D, E en Z worden een stuk minder gebruikt en zijn vooral bedoeld voor andere toepassingen dan printpapier. Zo worden C- en E-formaten hoofdzakelijk gebruikt voor enveloppen. Deze zijn dan iets breder dan A- en B-formaten, zodat dit papier er goed in past.
